8. Yargı Paketinde İnfaz Değişiklikleri

8. Yargı Paketi Nedir?

“Yargı Etkinliğinin Artırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, diğer adıyla “8 No’lu Yargı Paketi Taslağı” veya “8 No’lu Yargı Paketi Taslağı” olarak da bilinmektedir. Taslakta, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 76, 105/A, 108, Geçici 1 ve 10’uncu maddeleri hükümlerinin değiştirilmesi ve yeni geçici hükümlerin eklenmesi planlanmıştır. Ayrıca 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 407 ve 471. maddelerinde yapılacak değişiklikle suçlulara yönelik vesayet kurumlarının yeniden belirlenmesi de yer almıştır. Bu hükümler cezaların infazına ilişkin bazı değişiklikler içermektedir.

8. Yargı Paketi Bir Genel/Özel Af Mıdır?

8. Yargı Paketi ile planlanan değişiklikler genel bir af teşkil etmeyecek olup, daha ziyade ceza sistemini daha etkili ve adil hale getirme amacı güden tedbirleri içermektedir. Bu taslak incelenirken vatandaşların aklına “Af olacak mı?”, “Tutuklular için af çıkacak mı?”, “2024’te idam cezasının infazı ne olacak?” gibi sorular gelmekte olup, yargı paketinin detaylıca incelenmesi ile bu sorular cevabını bulabilecektir.

8. Yargı Paketi İnfaz İçeriği

“Taslak Yargı Paketi”ndeki önemli değişiklikleri şu 10 grupta toplamak mümkündür:

1) “İkinci Kez Mükerrir” olarak bilinen, iki kez ceza hükmü alanlara yönelik şartlı tahliye yasağı kaldırılacaktır:

İki mutat ceza hükmü bulunanlara yönelik şartlı tahliye yasağı kaldırılacak olup, ikinci kez mükerrir hükümlüler cezalarının üçte birini çektikten sonra şartlı tahliyeden yararlanabilecektir.

2) Uğradığı takibat nedeniyle “Koşullu Salıverme (Şartlı Tahliye)si kaldırılan hükümlüler ilgili değişiklik yapılmamaktadır:

Şartlı tahliyesi kaldırılan suçlular için herhangi bir rehabilitasyon düzenlemesi beklenmemektedir. Bu suçlular açık cezaevlerine gönderilemez ve şartlı tahliyeden yararlanamazlar.

3) Örgütlü suçlardan mahkum olanlara uygulanan ceza infaz hükümleri değiştirilmeksizin korunmuştur:

Terör suçları ve diğer organize suçlardan hüküm giymiş kişilerin mevcut hükümlere göre infazına devam edilecektir. Örgüt üyelerinin tanımı ve suç işlemek amacıyla örgüt kurulması gibi hükümlerin yeniden gözden geçirilmesi önerilmektedir.

4) Denetimli Serbestlik sürelerinde değişiklik yapılacaktır: 

Denetimli serbestlik süreleri, hükümlülerin çektikleri ceza süresine orantılı olarak değişecektir. 20 Mart 2020 tarihinden önce işlenen suçlar üç yıl, bu tarihten sonra işlenen suçlar ise bir yıl ertelenmiş hapis cezasına tabidir. Tasarı yasalaşırsa, cezanın uzunluğuna bakılmaksızın toplam hapis süresinin 4/5’ini hapiste geçirdikten sonra şartlı tahliyeye tabi tutulabilecek. Örneğin eski sistemde İnfaz Kanunu’nda 2 yıl hapis cezasına çarptırılan bir kişinin cezaevinde kalması gereken süre 1/2, yani sıradan deyimle 1 yıl cezaydı. 1 yıl denetimli serbestlik olduğu için 2 yıl hapis cezasına çarptırılan kişiler, giriş-çıkış işlemlerini tamamladıktan sonra yaklaşık 1 hafta cezaevinde kalacak ve cezaevinde kalmaya devam ederek denetimli serbestlikten yararlanabilecek. Yeni kurallara göre kişiler, cezasının 4/5’ini ceza infaz kurumunda çektikten sonra denetimli serbestlikten yararlanabilecek.

5) Hükümlülere vasi atanması koşulları yeniden belirlenmektedir: 

Uzun süreli hapis cezaları çeken hükümlülere, belirli şartlar altında vasi veya kayyım atanabilecektir.

Teklif Metni : TMK Md. 407 Değişikliği Öngören Teklif Md. 22:

“Kesinleşmiş hapis cezasının infazı amacıyla ceza infaz kurumunda bulunan ergin bir kişi, isteği üzerine kısıtlanır veya kendisine kayyım atanır.

Toplam beş yıl veya daha fazla kesinleşmiş hapis cezasının infazı amacıyla ceza infaz kurumunda bulunan ergin bir kişi, isteği bulunmasa dahi kişiliğinin veya malvarlığının korunması bakımından gerekli görülmesi hâlinde kısıtlanabilir.”

6) İnfaz Hakimliği kararlarına itiraz süresinde değişikliğe gidilmektedir: 

İnfaz hakimliği kararlarına itiraz süresi iki haftaya çıkarılmıştır.

7) Hükümlülerin öğrenim hakkını kullanması konusunda iyileşmeler öngörülmektedir: 

Hükümlülerin eğitim hakları genişletilmiş, özellikle kapalı cezaevlerinde kalan hükümlüler için daha fazla olanak sağlanmıştır.

8) Adli Para Cezalarında gün başına uygulanan miktar yükseltilmektedir: 

Adli para cezalarının ödenmemesi durumunda uygulanacak hapis süresi ile ilgili günlük meblağ artırılmıştır.

9) İnfaz Kurumlarında Rehabilitasyon Programları oluşturulması hedeflenmektedir:

Hükümlülerin topluma dönüşlerini desteklemek amacıyla infaz kurumlarında daha kapsamlı rehabilitasyon programları sunulması planlanmaktadır.

10) Hükümlülerin aileleri ile kurdukları iletişim nitelik ve nicelik bakımından artacaktır: 

Mahkumlarla aileleri arasındaki iletişimi kolaylaştırmak ve desteklemek amacıyla çeşitli düzenlemeler öngörülmüştür.

AVUKAT DESTEĞİ