Bilişim Sistemine Girme Suçu (TCK Md. 243/1)

Türk Ceza Kanunu‘nun 243/1 maddesine göre bilgi sistemlerine erişme fiilleri olarak nitelendirilen iki tip fiilin suçun tipik işleniş biçimi olduğu kabul edilir:

***Bilgi sisteminin tümünü veya belirli bölümlerine girilmesi eylemi
***Bilgi sisteminin tamamında veya bir kısmında kalıcı adaletsizlik / zarar / değişim yaratma

İnsanların suç işlemek için bilgi sistemlerine girme yolları farklılık gösterir. TCK Md 243’te düzenlenen bu suç, çok karmaşık güvenlik ağlarına girmekten basit sosyal medya hesaplarının şifrelerini kırmaya kadar pek çok şekilde gerçekleştirilebilir.

Bilişim Sistemi Neye Denilmektedir?

Bilişim sistemleri Windows, macOS vb. işletim sistemlerinden Facebook, Twitter gibi sosyal medya hesaplarına veya web sitelerine kadar, bir bilişim ortamında yer alan ve başkasına ait olan her türlü sistem/hesaptır. TCK 243. madde gerekçesinde bilgi sistemi; verilerin yerleştirilmesinden sonra otomatik olarak toplanmasına ve işlenmesine olanak sağlayan dijital sistem olarak tanımlanmaktadır.

TCK 243 Suçta IP Tespiti

Ceza soruşturmalarında veya bilişim sistemlerine erişim hususunu barındıran ceza ve hukuk davalarında en önemli ispat araçlarından biri halen, fiilin işlendiği cihazda kullanılan IP adresinin tespitidir. İnternete bağlanabilen her cihaz, akıllı cihaz dediğimiz son teknolojiyi barındırmasına gerek kalmaksızın, internete bağlandığı anda bir IP adresi ile tanımlanır.

IP adresi statik (sabit) ve dinamik (değişken) olmak üzere iki temel kategoriye sahiptir ve her iki IP türü de yargılamada önem arz edebilmekte, TCK Md. 243 başta olmak üzere bilişim karakterli suçların kim tarafından ne zaman ve nerede işlendiğini belirleyebilme kapasitesine sahiptir.

Ancak aynı önemde dikkat edilmelidir ki, bir IP adresi GSM firması tarafından birden fazla kişiye PORT olarak kullanıma açılabildiğinden bazı durumlarda ve bazı suçlarda suçun işlenme şeklinden dolayı bu kapasitesini yitirebilmektedir.

Bilgilerin Ücretli Olması Durumunda Bilgi Sistemlerine Erişim (TCK 243/2)

Yukarıda bahsedilen hususlar bilişim sisteminde suç işlenmesinin temel formlarını açıklamaktadır.  TCK Md. 243’ün ikinci fıkrasında, ilk fıkradaki para cezasına ilişkin hafifletici sebep öngörülmektedir. Buna göre, giriş yapılan kalınan ve/veya zarar verilen bilişim sistemi normalde ücretli kullanım sağlıyorsa ceza 1/2 oranında indirilmektedir.

Bu duruma örnek olarak, eğer web sitesi belirli bir ücret karşılığında oyun, eğitim vb. hizmetler sağlıyorsa, internet sitelerine gelince, şifreleri kırarak veya bir şekilde bu sistemlere erişim sağlayarak bu imkanlardan ücretsiz olarak yararlanan kişiler, TCK 243’ün cezasının yarısı ile cezalandırılacaktır. Ancak bu hususta da, hırsızlık yahut karşılıksız yararlanma şeklindeki diğer cezai hükümler de gündeme gelebilecek ve bahsedilen suçlardan ayrıca ceza verilebilecektir.

Bilgi Sistemlerine Erişim Nedeniyle Veri Kaybı (TCK 243/3)

Yukarıda belirtilen fiillerin sonucu olarak sistemdeki verilerin kaybolması veya değişmesi halinde bu kez 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına hükmolunmaktadır.

Suçun bu nitelikli durumunda, bilgi sistemine erişim sağlayan failin verileri istemeden yok etmesi veya değiştirmesi de gayet mümkündür. Başka bir deyişle, fail bilişim sistemine kasten giriş yapmış olmakla beraber sistemdeki verileri değiştirme veya yok etme amacı taşımamaktadır. Ancak bu durumda da daha yüksek bir ceza ile TCK Md. 244’te düzenlenmiş olan bilişim sistemine müdahale suçu gündeme gelmektedir.

Bilgi Sistemlerinde Veri Akışlarının İzlenmesi (TCK 243/4)

TCK 243/4’e göre bilişim sistemlerinde sisteme giriş yapmaksızın veri akışlarını izlemek için teknolojik araçları kullanan kişi 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır. Burada sistem içerisinde veri aktarımı ile sisteme girmeme arasında bir fark yoktur. Suçun oluşması için, teknolojik cihazlar kullanılarak bu tür verilerin sistem içerisinden takip edilmesi yeterli olup, haksız menfaat elde edilmesi aranmamaktadır.

—————————————————————————————————————————————-
Bilişim sistemine girmek veya kalmak 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır TCK 243/1
Bilgi sisteminin bedeli ödenirse ceza ½ oranında indirilir. TCK 243/2
Bilgi sistemlerindeki verilerin yok edilmesi veya değiştirilmesi Para cezası 6 aydan 2 yıla kadar TCK 243/3
Bilgi sistemlerinde veri akışının takibi Hapis 1 yıldan 3 yıla kadar TCK 243/4

—————————————————————————————————————————————

TCK 243 Bilişim Sistemlerine Girme Suçunun Unsurları

Bilgi sistemlerine girme ve burada bulunma suçunu oluşturan unsurlar yani yetkisiz erişim çok önemlidir. Zira bu unsurların kanuna uygun olarak oluşmaması halinde suç teşkil etmeyecektir. Bu unsurlardan en önemlisi yukarıda detaylı olarak bahsettiğimiz suçun işleniş şeklidir. TCK 243 suçunun diğer unsurları şöyle sıralanabilir:

Bilişim sistemine girme suçu herkes tarafından işlenebilecek genel bir suçtur. Yine bu suçun mağduru herkes olabilir. Dolayısıyla TCK 243 suçları faile veya mağdura özel değildir.

Bilgi sistemine girme suçu kasten işlenen bir suçtur. Ancak failin menfaati, zararı vb. amaçlı olmasına gerek yok. Başka bir deyişle, faillerin cezalandırılması için özel bir saik yoktur.

TCK 243/3 suçları için failin sistemdeki verileri yok etme veya bozma kastı olması kritiktir. Aksi halde yukarıda bahsettiğimiz TCK 244 suçunun unsurları aranacaktır.

Böyle bir suç ihmal ile işlenmiş olamaz. Bilgi sistemine ihmalkar erişim gerçekleşse bile herhangi bir ceza uygulanmayacaktır.

TCK 243 suçunun muhtemel kastla işlenmesi mümkündür. Buna göre, failin asıl amacı bu suçu işlemek olmamakla birlikte, fail bu sonucu dikkate alarak hareket ediyorsa, davranışının kasıtlı olması muhtemeldir. Failin kasten hareket etmiş olabileceği cezanın miktarı açısından önemlidir. Bu durumda, somut olayın özelliğine göre faile indirimli ceza verilir.

TCK 243 suçlarında, mağdurun rızası hukuka uygunluk sebebidir. Bu suçun, bir bilgi sistemi üzerinde koruma rolü olan bir kişinin bir şekilde o sisteme erişmesine izin vermesi veya o sistemde kalması halinde işlenmiş olduğu varsayılır. Ancak suçun konusu olan bilişim sistemi kolay kolay yıpratılmayacak bir sistem olmalıdır. Daha doğrusu sisteme girmek ya da sistemde kalmak için belli bir düzeyde efor sarf edilmesi gerekiyor. Bu suçun, herhangi bir güvenlik önlemi olmaksızın birbirine bağlanan ve kişilerin kolayca erişebileceği bir ortama sahip bilgi sistemleri üzerinde işlenemeyeceği kabul edilmektedir.

TCK 243 suçları ile ilgili bahsettiğimiz hususlar tamamen hukuk normlarında ve uygulamada görülen sorunlardır. Bununla birlikte, her belirli olayın kendine has özellikleri vardır. Bu nedenle belirli olaylar hakkında kesin bir kanıya varmak doğru değildir. Bu noktada bilişim alanında çalışan bir avukattan yardım almak önemlidir.

Bilişim Sistemlerine Erişim Suçlarında Şikayet ve Zamanaşımı

Türk ceza kanunundaki bazı suçlar şikayete bağlı suçlardır. Bu suçlara ilişkin soruşturma açılabilmesi için mağdurun şikâyeti gerekmektedir. Ancak TCK 243 bilgi sistemine girilen suçlar herhangi bir şikayete gerek kalmaksızın soruşturulabilir ve kovuşturulabilir.

AVUKAT DESTEĞİ