Fotoğraf Silme ve Google’dan Erişimi Engelleme

İnternet ortamında yayılması ve kullanılması istenmeyen bir fotoğraf yahut görüntüyü arama motorlarından, en çok kullanılan arama motoru olan Google’dan kaldırmanın iki yolu bulunmaktadır. Bunlardan ilki direkt olarak, fotoğrafın yayınlandığı işaret edilen sitenin içerik sağlayıcısına başvurmak, uyararak yada ihtar ederek kaldırılmasını talep etmektir. İkincisi, erişimi arama motoru yada web sitesi kaynağından değil, adli makamlar vasıtasıyla doğrudan engellemek ve bir içerik kaldırma işlemi yürütmektir.

Her iki durumda da, hukuka uygun ve yerinde talebi değerlendirmemek de, yerinde içerik engelleme talebini reddetmek de, değerlendirmeyen içerik sağlayıcı yada talebi ret eden adli makam hakkında hukuki sorumluluk yaratır. Kural olarak, erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması kararları hızlı bir şekilde değerlendirip karara çıkabilmektedir. Süreçte belirleyici olan, gerekli işlemlerin doğru bir şekilde yapılmasıdır.

İçerik engelleme kararı verilen ve bu surette Türkiye’den girişi engellenen bir siteye, giriş yapmaya teşebbüs edildiğinde site alınana kararın künyesini ve engelleme yetkilisi makamın adını içerir şekilde olumsuz uyarı verecek ve girişe izin verilmeyecektir. VPN teknolojisi kullanılarak yada diğer ülkelerden erişim talep edildiğinde de erişim engeli kural olarak geçerli kalmaktadır. Yine de erişimin açık kaldığı durumlar yaşanabilmektedir.

Erişim engellemeli fotoğraflar Türkiye dahilinde Google sonuçlarından da kalkabilir hale gelmekte ancak kendiliğinden kaldırılmamaktadır. Google’dan kaldırılması için konuyu doğru şekilde izah eder bir kurumsal yazışma yapılması gereklidir.

İmaj Kaldırmada Temel Koşullar

Kural olarak fotoğrafların Google’dan silinebilmesi için aşağıdaki koşullardan birinin mevcut olması aranır:

• Görüntü kişilik haklarını ihlal etmektedir.
• Görüntü özel hayatın gizliliğini ihlal etmektedir.
• Görüntü bir suç fiiline ilişkindir.
• Görüntü, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamındaki telif haklarını ihlal etmektedir.
• Görüntü, kamu güvenliği, genel sağlık ve kamu düzeni açısından sorun teşkil etmektedir.

Görüldüğü üzere erişim engelleme koşulları oldukça kapsamlı bir şekilde düzenlenmiştir. Bu erişim engeli sebeplerinin tümü, içerik engellemede farklı usul özellikleri taşıyabilmektedir. Bu durumların bazılarında yetkili makam, erişimin engellenmesiyle birlikte içeriğin kaldırılmasına da karar verirken, bazılarında ise yetkili makam yalnızca erişimin engellenmesine karar verebilir. Bu gibi durumlarda, içeriğin tamamen kaldırılması için ayrı bir ek prosedür izlenmelidir.

Kişilik Haklarının İhlal Edilmesi Durumunda Fotoğrafların Google’dan Kaldırılması

İnternetteki bir fotoğraf özel hayatın gizliliğinin ihlaline neden oluyorsa, kişilik hakkı ihlal edilen kişi şu iki yolu kullanır:

Öncelikle içerik sağlayıcıya doğrudan kişilik hakkını ihlal eden bir uyarı gönderebilir, aksi takdirde yayından kaldırılır, aksi takdirde yasal işlem başlatılır. Bu imkan doğrudan 5651 Sayılı İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN‘da yer almaktadır.

Kişinin içerik sağlayıcıya ulaşamaması durumunda, somut olayın koşullarına bağlı olarak bazen yer sağlayıcıya karşı da aynı işlemin yürütülmesi söz konusu olabilmektedir.

Kişilik hakkı ihlal edilen kişinin başvurabileceği ikinci olasılık, ilgili görsele ilişkin erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılmasına karar verilmesidir. (5651 S.K. Md. 9)Burada karar yetkisi inceleme yetkilisi hakime aittir. Kişilik hakkı ihlal edilen kişi, internet ortamında fotoğrafa erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması için hukuken haklı ve gerekli şartları taşıyan sulh ceza hakimliğine başvuruda bulunmakta, hakim bu başvuru hakkında yasaya göre 24 saat içinde karar vermektedir.

Gerçek bir kişilik hakları ihlali varsa ve uygulama gerekli koşulları sağlıyorsa o içeriğin bulunduğu sayfaya veya sitenin tamamına erişimi engelleyebilir. Hakim kararını doğrudan Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne (ESB) gönderir. Birlik, kendisine iletilen kararı aynı gün içerisinde uygulamaktadır.

Google bir arama motoru olduğu için genellikle bir içerik sağlayıcı olarak kabul edilmez. Başka siteler veya kullanıcılar tarafından paylaşılan fotoğraflar, bir arama motoru olduğu için Google görsellerde görünür. Bu nedenle Google görsellerinden bir görselin kaldırılabilmesi için o görselin öncelikle ilgili siteden kaldırılması gerekmektedir.

Ek olarak bir imkandan bahsedelim: Google’daki fotoğraf oldukça eski denilebilecek bir tarihte çekilmişse unutulma hakkı kapsamında kişiye tanınan bir hak daha vardır. Buna göre, söz konusu kişinin adı ve diğer kişisel bilgileri erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması kararında yer alamaz (9/10. madde).

Özel Hayatın İhlali Durumunda Fotoğrafların Google’dan Silinmesi ve Erişimin Engellenmesi

Fotoğrafların Google’dan kaldırılması, bazı durumlarda özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği gerekçesiyle talep edilmektedir. İnternetteki bir görüntü özel hayatın gizliliğini ihlal ediyorsa her zaman yukarıdaki prosedür uygulanabilir veya esasen daha aciliyet arz eden bir durum olduğu için farklı bir prosedür izlenebilir.

5651 Sayılı Kanun’a göre özel hayatı ihlal edilen kişinin Google’da görüntüye erişiminin engellenmesi için sulh ceza hakimliğine gitmeden doğrudan Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu‘na başvuru yapılıyor. Bu başvurunun da haklı ve yasal bir dayanağa dayalı olarak yapılması gerekir.

Kanuna uygun olarak yapılan başvuru kurum başkanı tarafından değerlendirilir. Başkan, engelleme kararı gerektiren bir durum olduğuna kanaat getirirse engelleme kararını Erişim Sağlayıcıları Birliği‘ne gönderir. Birlik bu kararı aynı gün içerisinde uygulamak zorundadır.

Burada aciliyet nedeniyle hâkim kararı olmaksızın erişimin engellenmesi kararı verilmektedir. Yani hakim dışında bir kişi tarafından koruma tedbiri uygulanmıştır. Bu nedenle bu karar, erişimin engellenmesini takip eden 24 saat içinde hakimin onayına sunulur.

Hakim bunu onaylamazsa karar kaldırılır. Ancak onay verirse erişim engelleme devam eder. Hakimin 48 saatlik bir onay süresi vardır. Burada yapılması gereken, erişim engellendikten sonra hızlı bir şekilde içeriğin kaldırılması talebiyle sulh ceza hakimliğine başvurmaktır.

Google’da İçeriği Suç Teşkil Eden/Rahatsız Edici Fotoğraf Kaldırma ve Erişim Engelleme

Google’da ve Google’ın referans olarak kullandığı kaynak web sayfasında yer alan fotoğrafın erişiminin engellenmesi ve kaldırılabilmesi için bazı suçlar ve suç fiilleri içermesi gerekir.

Burada erişimin engellenmesine karar verilmesi için o suçun sabit olması gerekmez. Yani, suç hakkındaki ceza davasının sonuçlandırılması beklenmemektedir. Erişimin engellenmesi temelde bir önlemdir ve bu önlemin alınması için makul bir suç şüphesi gerekli ve yeterli olmaktadır.

Erişimin Engellenmesi Talebine Konu Olabilecek Suç Tipleri

• İntihar suçu (TCK 84)

• Cinsel istismar suçu (TCK 103)

• Uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanımını kolaylaştırma suçu (TCK 190)

• Sağlığa zararlı maddeler tedarik etme suçu (TCK 194)

• Müstehcenlik suçu (TCK 226)

• Fuhuş suçu (TCK 227)

• Kumara yer ve imkan sağlama suçu (TCK 228)

• 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Yer Alan Suçlar

• Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlara Dair Kanunda Yer Alan Suçlar

Bir suç içeren ve bir suç fiiline ilişkin görüntüler içeren bir görsele erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması kararı verilmesinde yetkili makam soruşturma aşamasında Sulh Ceza Hakimliği, kovuşturma aşamasında ise kovuşturmanın yürütüldüğü mahkemedir (Asliye Ceza/ağr Ceza Mahkemeleri). Soruşturma aşamasında zaman zaman gecikmelerin sakıncalı olabileceği bazı durumlar olabildiğinden, bu tarz durumlarda savcı erişimin engellenmesi kararı talep etmeye yetkilidir.

Tüm Erişim Engelleme, İçerik Kaldırma faaliyetlerinde, konusunda deneyimli Bilişim Avukatlarından destek alınması sürecin aksamasını önleyecek ve size hız kazandıracaktır.

AVUKAT DESTEĞİ