Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu

Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun; beşinci bölümünde ”Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlığı altında yasanın 217/A Maddesinde düzenlenmiş yeni bir hükümdür. Tasarı ve tartışma aşamasında ise bu suç için sıklıkla dezenformasyon suçu da denildiğinden yer yer bu tabir de halk arasında kullanılmaktadır.

Düzenlemenin ilk fıkrasında salt halk arasında endişe, korku veya panik yaratma gayesiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kişi veya kişilerin, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacağı belirtilmiştir.

Düzenlemenin ikinci fıkrasında ise; failin suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi hâlinde, birinci fıkraya göre verilen cezanın yarı oranında artırılacağına yönelik bir nitelikli hal yani ağırlaştırıcı durum açıklanmıştır.

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçunun Unsurları

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu, “Kamu Barışına Karşı Suçlar” bölümünde düzenlenmiş olup hukuki niteliği itibariyle bir tehlike suçudur.

Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçunun işlenebilmesi kural olarak sadece kast ile mümkündür. Maddi unsur bakımından kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayma aranır. Manevi unsur bakımından ise failin salt halk arasında endişe, korku veya panik yaratma gayesiyle bu eylemi gerçekleştirmesi aranmalıdır.

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçunda Görevli Mahkeme

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçunda yargılama görevi Asliye Ceza Mahkemelerine aittir. Yani Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu nedeniyle yapılan yargılamalar asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Suçun Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçunda, Adli Para Cezası, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Cezanın Ertelenmesi

Adli para cezası, işlenen bir suç nedeniyle tek başına veya hapis cezası ile birlikte uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma suçundan verilen hapis cezası 1 yıldan fazla olacağından adli para cezasına çevrilemez.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, sanığa verilen cezanın belirli bir denetim süresi içinde sonuç vermemesi ve denetim süresi içinde belirli şartların yerine getirilmesi halinde davanın düşürülmesi ile sonuçlanan bir ceza muhakemesi kurumudur. ceza kararı herhangi bir sonuç olmaksızın ortadan kaldırılır.

Erteleme, cezaevinde mahkemece belirlenen cezanın infazından şartlı olarak feragat edilmesidir. Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçunda hapis cezasının 2 yıl veya daha az olduğu durumlarda cezanın ertelenmesi mümkündür.

Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçunda Uzlaşma

Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçun mağduru olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

AVUKAT DESTEĞİ