İçindekiler
- 1 Müstehcenlik Suçu
- 1.1 Müstehcenlik Suçunun Şartları
- 1.2 Müstehcenlik Suçunun Cezası
- 1.3 Sıklıkla Merak Edilenler: Müstehcenlik Suçu
- 1.3.1 Müstehcenlik Suçu Nasıl Oluşur?
- 1.3.2 Sosyal Medya Üzerinden Müstehcenlik Suçu Nasıl İşlenir?
- 1.3.3 Müstehcenliğin Yasal Olduğu Haller Nelerdir?
- 1.3.4 +18 Görüntü İzlemek Suç mu?
- 1.3.5 NCMEC Raporu Nedir?
- 1.3.6 NCMEC Raporu Nasıl Hazırlanır?
- 1.3.7 Müstehcenlik Suçunda Hükmün Açıklanması Geri Bırakılır mı?
Müstehcenlik Suçu
Müstehcenlik suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 226. maddesinde düzenlenen bir hukuki kategoridir. Bu suç, genel ahlaka aykırı davranışlar arasında yer alır ve müstehcen içeriklerin alenileştirilmesi, satılması, kiraya verilmesi, reklamının yapılması gibi eylemleri içerir. Aynı zamanda şiddet içeren veya doğal olmayan yollarla cinsel ilişkiyi içeren materyallerin üretilmesi, satılması, bulundurulması, depolanması, kullanıma sunulması gibi seçenekli faaliyetler de müstehcenlik suçu kapsamında değerlendirilir.
Müstehcenlik suçunun belirlenmesinde, toplumun genel ahlak normları ve demokratik toplum düzenine ilişkin davranış kuralları temel alınmalıdır. Bu bağlamda, suça konu olan içeriğin toplumun genel ahlak değerlerine açık bir saldırı niteliğinde olup olmadığı, özellikle çocukların zararlı etkilerinden korunup korunmadığı objektif bir şekilde değerlendirilmelidir. Yargıtay, müstehcenlik suçunda hukuki menfaatin toplumun ar ve haya duyguları olduğunu kabul ederek, bu duyguları inciten içeriklerin müstehcen olarak nitelendirilmesini öngörmektedir.
Korunan hukuki değer, özellikle çocukların bedensel, zihinsel, ahlaki ve ruhsal yapısının toplumda yaşayan bireyler tarafından güvence altına alınmasıdır. Müstehcenlik suçları, bu değerleri korumayı amaçlayarak çocukları, hayvanları ve ahlaki değerleri olumsuz etkileyebilecek içeriklere karşı bir koruma sağlamaktadır. Bu kapsamda, çocukların cinsel sömürüye uğraması ve toplumda rahatsızlık yaratabilecek unsurların içerisinde yer aldığı içeriklerin üretilmesi, depolanması ve yayınlanması müstehcenlik suçu kapsamında değerlendirilmektedir.
Suçun temelinde, toplumun genel ahlak ve edep anlayışına zarar verebilecek, çocukları kötüye kullanmaya teşvik eden veya çocukları cinsel istismara maruz bırakan materyallerin oluşturulması ve dağıtılmasının engellenmesi yatar. Ayrıca, içerisinde cinsel şiddet, hayvan istismarı gibi unsurları barındıran pornografik içerikler de bu suçun kapsamına girmektedir. Korunan hukuki değer, toplumun ahlaki normlarına uygun bir yaşam sürmesini sağlamak ve özellikle savunmasız grupları, örneğin çocukları, bu tür olumsuz etkilerden korumaktır. Bu çerçevede müstehcenlik suçları, toplumun genel ahlakını ve çocukların güvenliğini koruma amacı güderek çeşitli düzenlemelerle desteklenmiştir.
Müstehcenlik kavramı, kişiden kişiye ve toplumdan topluma değişen anlamlar içerebilen bir terimdir. Örneğin, Yargıtay’ın eşcinsel veya çoklu cinsel ilişkileri “doğal olmayan yoldan cinsel ilişki” olarak müstehcenlik suçu kapsamında değerlendirip daha sonra bu görüşünden dönmesi, müstehcenlik suçunun tanımı üzerindeki belirsizliklere işaret etmektedir.
Müstehcenlik Suçunun Şartları
Müstehcenlik suçu, çocuklara karşı gerçekleşen her türlü sözlü veya yazılı iletişimi içeren davranışları kapsayan bir suç kategorisidir. Bu suç, çocukların uygunsuz içeriklere maruz kalmasına neden olan kişilere karşı, kanun tarafından belirlenen eylemler için çeşitli yaptırımlar öngörmektedir. Çocuklara yönelik olarak uygunsuz veya yetişkinlere uygun olmayan içeriklerin iletilmesi, farklı şekillerde gerçekleşebilir. Bu içerikler arasında uygunsuz videolar, fotoğraflar, müstehcen içerikli yazılar, ses kayıtları ve ifadeler bulunmaktadır.
Müstehcenlik suçu kapsamında, çocuğa uygunsuz içeriklerin gösterilmesi veya uygunsuz yazıların okutulması gibi eylemler suç teşkil etmektedir. Bu tür içeriklerin çocuğa ulaştırılması, çeşitli iletişim mecraları aracılığıyla gerçekleşebilir. Ayrıca, müstehcen görüntülerin, yazıların veya seslerin basın yoluyla yayınlanması da suçun ağırlaştırıcı unsurlarından biridir.
Suçun işlenmesi durumunda, hukuki süreç başlar ve ilgili kişilere karşı yasal yaptırımlar uygulanır. Bu tür durumları önlemek ve çocukları korumak amacıyla toplumun bilinçlenmesi büyük önem taşımakta, ebeveynlerin çocuklarına internet ve diğer iletişim araçları konusunda bilinçlendirmesi gerekmektedir. Aynı zamanda, bu suçların etkili bir şekilde önlenmesini sağlamak adına hukuki düzenlemelerin güncel tutulması ve etkili bir şekilde uygulanması önemlidir.
Müstehcenlik Suçunun Cezası
Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre müstehcenlik suçlarına ilişkin cezalar, aşağıdaki maddelerde belirtilmiştir:
TCK Madde 226/1: Bu hükme göre suç işleyen kişiler, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu kapsamda;
- Bir çocuğa müstehcen içerikli ürünleri veren, içeriğini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten,
- Bu ürünleri çocukların girebileceği veya görebileceği yerlerde ya da alenen gösteren, sergileyen, okuyan, okutan, söyleyen, söyleten,
- Bu ürünleri içeriğine vakıf olunabilecek şekilde satışa veya kiraya arz eden,
- Bu ürünleri, sair mal veya hizmet satışları yanında veya dolayısıyla bedelsiz olarak veren veya dağıtan,
- Bu ürünlerin reklamını yapan kişiler bu madde kapsamında cezalandırılır.
TCK Madde 226/2: Bu maddede suç işleyen kişilere, altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası uygulanır. Bu durum, müstehcen içeriklerin basın ve yayın yoluyla yayınlanması veya yayınlanmasına aracılık edilmesi durumunda geçerlidir.
TCK Madde 226/3: Bu maddede suç işleyen kişilere aşağıdaki durumlar için farklı cezalar verilir:
- Müstehcen içerikli ürünlerin üretiminde çocukları, temsili çocuk görüntülerini veya çocuk gibi görünen kişileri kullanan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
- Bu ürünleri ülkeye sokan, çoğaltan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran veya başkalarının kullanımına sunan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
TCK Madde 226/4: Bu maddede suç işleyen kişilere, şiddet kullanılarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılan cinsel davranışlara ilişkin içerikleri üreten, ülkeye sokan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, başkalarının kullanımına sunan veya bulunduran kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
TCK Madde 226/5: Bu maddede suç işleyen kişilere, üç ve dördüncü fıkralardaki içerikleri basın ve yayın yoluyla yayınlayan veya yayınlanmasına aracılık eden ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasını sağlayan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Müstehcenlik Suçunda Soruşturma Süreci
Müstehcenlik suçları, çeşitli kanun hükümleriyle düzenlenmiş olup genellikle standart adımları içeren bir soruşturma süreci izlenir. İlk aşamada, genellikle uluslararası bir ihbarın gerçekleşmesiyle başlar. Bu ihbarlar genellikle IP adresi bilgilerini içerir ve şüpheli kişinin kimliği ile adresini belirlemeye yönelik bir ilk adım atılır. Ardından, savcının talimatı ve sulh ceza mahkemesinden alınan arama kararıyla polis, şüphelinin ikamet ettiği yerde arama yapabilir ve bilgisayar, laptop gibi dijital veri depolama cihazlarına el koyabilir.
Bu süreçte, bilirkişi incelemesi de oldukça önemlidir. Bilirkişiler, el konulan dijital verileri detaylı bir şekilde inceler ve mahkemeye rapor sunar. Özellikle içerikte çocukların veya çocuk gibi görünen kişilerin yer alması, soruşturma sürecinde ciddi cezai sonuçları beraberinde getirebilir ve tutuklama kararı alınabilir.
Müstehcenlik suçlarına yönelik soruşturma süreci, adil bir yargılama sürecini sağlamak amacıyla şüphelinin haklarına saygı gösterilerek yürütülür. Suçun niteliği, delil durumu ve hukuki faktörlere bağlı olarak tutuklama kararı değerlendirilir. Bu süreç, teknik incelemeler, ifade alımları, delil toplama ve hukuki prosedürleri içeren kapsamlı bir süreçtir. Ayrıca, hem avukatlık hem de adli bilişim uzmanlığı sıfatıyla temsil ve uzman görüşlerin sunulması da sürecin önemli bir parçasını oluşturur.
Müstehcenlik Suçunda Görevli Mahkeme
Müstehcenlik suçları durumunda, yetki 5235 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 10. ve 11. maddeleri uyarınca asliye ceza mahkemelerine aittir. Failin cezasının on yıldan az olması durumunda müstehcenlik suçunu kovuşturma yetkisi asliye ceza mahkemelerine aittir. Ancak, eğer suçu işleyen kişi bir çocuksa, Çocuk Koruma Kanunu gereği çocuk mahkemesi bu suçu değerlendirecektir. Asliye ceza mahkemeleri, on yıldan az hapis cezasını gerektiren suçları yargılama yetkisine sahiptir. Bu mahkemeler, diğer mahkemelerin özel olarak yetkilendirilmediği ve belirli bir yargı alanına girmeyen tüm ceza davalarına bakma yetkisine sahiptir.
Örneğin, İstanbul, İzmir, Adana, Antalya gibi Türkiye’deki tüm illerde yaşanan bir olayda, müstehcenlik suçu işlendiği iddiasıyla ilgili mahkeme yetki belirlemektedir. Genelde suçun işlendiği yerdeki asliye ceza mahkemesi görevlidir. Bu durumda:
- İstanbul’da yaşanan bir olay için İstanbul Asliye Ceza Mahkemesi yetkilidir.
- İzmir’de yaşanan bir olay için İzmir Asliye Ceza Mahkemesi yetkilidir.
- Adana’da yaşanan bir olay için Adana Asliye Ceza Mahkemesi yetkilidir.
- Antalya’da yaşanan bir olay için Antalya Asliye Ceza Mahkemesi yetkilidir.
Ancak, suçun mağduru bir çocuksa ve Çocuk Koruma Kanunu uygulanıyorsa, bu durumda çocuk mahkemesi devreye girecek ve o ilin çocuk mahkemesi yetkilendirilecektir. Örneğin:
- İstanbul’da çocuk mağduru bir suç için İstanbul Çocuk Mahkemesi yetkilidir.
- İzmir’de çocuk mağduru bir suç için İzmir Çocuk Mahkemesi yetkilidir.
- Adana’da çocuk mağduru bir suç için Adana Çocuk Mahkemesi yetkilidir.
- Antalya’da çocuk mağduru bir suç için Antalya Çocuk Mahkemesi yetkilidir.
Bu örnekler, suçun türüne ve suçun işlendiği yerin özel koşullarına bağlı olarak yetki düzenlemesinin nasıl belirlendiğini göstermektedir.
Müstehcenlik Suçunda Zamanaşımı
Türk Ceza Kanunu’nun 226. maddesinde düzenlenen müstehcenlik suçları, şikayete tabi olmadığı için savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma konusu olur. Bu nedenle, müstehcenlik suçları için belirli bir şikayet süresi bulunmamaktadır. Suç zamanaşımına tabi olmakla birlikte, zamanaşımı süresi TCK’nın 226. maddesinin 3. fıkrasının birinci cümlesi ve 5. fıkrasına göre 15 yıldır. Diğer suçlar için genel zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Yani, suçun işlendiği tarihten itibaren belirli bir süre geçmeden dava açılmazsa veya yargılamaya başlanmazsa, zamanaşımı nedeniyle ceza davası reddedilebilir.
Sıklıkla Merak Edilenler: Müstehcenlik Suçu
Müstehcenlik Suçu Nasıl Oluşur?
Müstehcenlik suçu, cinsel içerikli görüntülerin, yazıların veya seslerin topluma sunulması, satılması veya dağıtılması suretiyle işlenir. Bu suç, basın yoluyla gerçekleşebileceği gibi dijital platformlarda da, özellikle internet aracılığıyla yayılarak işlenebilir. Müstehcen içeriklerin topluma sunulması, genellikle toplumun ahlaki değerlerine aykırı olduğu düşünülen materyallerin, bilgi veya görsellerin yayılmasını içerir. Suçun işlenme biçimine, kullanılan yöntemlere ve içeriğin mahiyetine göre ceza miktarı ve türü değişebilir.
Sosyal Medya Üzerinden Müstehcenlik Suçu Nasıl İşlenir?
İnternet ve sosyal medya platformları, müstehcenlik suçlarının işlenmesine geniş bir alan sunar. Sosyal medya hesapları üzerinden paylaşımlar, e-posta gönderme, mesajlaşma uygulamaları üzerinden iletişim, görüntülü görüşmeler ve kayıtlar, direct message ile mesajlaşma gibi yöntemlerle suç işlenebilir. İnternet üzerinden gerçekleşen müstehcenlik suçları, çeşitli dijital iletişim yöntemleri aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
Müstehcenliğin Yasal Olduğu Haller Nelerdir?
Müstehcenlik, belirli durumlarda yasal olarak kabul edilebilir. Özel alan, izin verilen yerlerde satış, sanatsal ve edebi değer, bilimsel çalışmalar gibi durumlar müstehcenliğin yasal olduğu bazı halleri temsil eder. Ancak, bu istisnalar belirli sınırlamalara tabidir ve genel ahlak normlarına uygunluğu değerlendirmede etkilidir.
+18 Görüntü İzlemek Suç mu?
+18 içerikler genellikle yetişkinlere yönelik tasarlanmış cinsel içerikli materyalleri ifade eder. Ancak, bu tür içeriklere erişim bazı yerel yasalara tabi olabilir. Çocukların bu tür içeriklere erişimini önlemek için yaş sınırlamaları ve filtreleme önlemleri kullanılır.
NCMEC Raporu Nedir?
NCMEC raporu, Ulusal Kayıp ve İstismara Uğramış Çocuklar Merkezi tarafından hazırlanan bir rapordur. İnternet üzerinde çocuk istismarı ve çocuk pornografisi ile ilgili tespit edilen bilgileri içerir. Bu raporlar, çocuk istismarıyla mücadelede ulusal ve uluslararası düzeyde yetkililere yardımcı olmak amacıyla kullanılır.
NCMEC Raporu Nasıl Hazırlanır?
NCMEC raporları, çocuk pornografisi kriterlerine dayanır. Gerçek çocuk veya gerçek çocuğa benzeme, cinsel organların veya davranışların açıkça görünmesi, cinsel amaçlı olarak hazırlanmış olma gibi şartları içerir. Raporda IP adresleri, web sitelerinin URL’leri, materyallerin açıklamaları ve ilgili kişilerin bilgileri bulunabilir.
Müstehcenlik Suçunda Hükmün Açıklanması Geri Bırakılır mı?
Türk Ceza Kanunu’nun 226. maddesi kapsamında 2 yıl ve altı ceza alan, önceden kasıtlı suç işlememiş bireyler için “Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması” müessesi uygulanabilir. Ancak, 2 yıldan fazla ceza alanlar için bu müessese geçerli değildir. Bu durumda, kişi mahkumiyet kararı alır ve cezasını infaz etmek üzere cezaevine gönderilir.
