Youtube Topluluk Kuralları ve Youtube’dan Video Silmeyle İlgili Yasal Dayanak

Youtube’un sakıncalı videoları kaldırma konusunda yasal sürecin dışında kendine has kurallar bulunmaktadır. Ancak bunun için hakları ihlal edilen kişinin veya avukatı gibi bir temsilcisinin Youtube yönetimine bildirimde bulunarak talepte bulunması gerekmektedir. Yapılacak talebe dayanak kurallara Youtube topluluk kuralları denmektedir.

Kuruluşundan itibaren Youtube’un Türkiye’den gelen çoğu bildirimi ve talebi kabul etmemeye yatkın olduğunu da belirtelim. Bunun nedeni, YouTube topluluk kurallarının büyük ölçüde Amerikan yasalarına göre oluşturulmuş olmasıdır. Sakıncalı video içerikleri açısından Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Bu nedenle Youtube genellikle kendisine gelen istekleri video silme işlemi için yeterli görmemektedir.

Bu nedenle öncelikle Amerikan yasalarına göre kabul görecek şikayetler oluşturmak için bir bilişim avukatı eşliğinde bu süreç yürütülmeli, süreç olumsuz sonuçlanmış ise 6544 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’a göre hukuki süreç takip edilmelidir. 2020 Temmuz ayı itibari ile 5651 Sayılı Kanun’da önemli değişiklikler yapıldığını belirtelim. Bu önemli değişiklikler; Artık mahkeme veya savcılığın sadece erişimi engelleme değil, içeriğin kaldırılmasına karar vermesi, Youtube gibi sosyal medya sitelerinin ‘sosyal ağ sağlayıcı’ olarak sorumlu olması gibi konuları da içeriyor. Bunları aşağıda uygun şekilde ele alacağız.

5651 Sayılı Kanun genel olarak; İçerik sağlayıcıya ulaşılarak internet ortamındaki içeriğin kaldırılması, mahkemeden erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılmasına karar verilmesi, içeriği koyanların hukuki ve cezai sorumluluğu. Bu kapsamda kanunda erişimin engellenmesini gerektiren durumlar genel olarak şu şekildedir:

***Gizliliği ihlal eden video veya içerik

***Suç teşkil eden fiiller içeren video veya içerik

***Kişilik haklarına saldırı içeren video veya içerik

***Fikir ve sanat eserlerinde telif hakkını ihlal eden video veya içerik

***Toplum genel sağlığını, ahlakını ve kamu düzen ve güvenliğini bozacak nitelikteki video veya içerik

Bu durumların bir kısmı için içeriğin web sitesinden çıkarılması (kaldırılması) kararı da alınabilirken, bir kısmı için sadece erişimin engellenmesi kararı alınabilmektedir.

Kişilik Haklarının İhlal Edilmesi Durumunda Videoların Youtube’dan Silinmesi ve Kaldırılması

Kişilik hakları ihlali çok genel bir ifade olmakla birlikte, genel olarak hukuki sınırları açıktır. Kişiyi yakından ilgilendiren hakların ihlali, kişilik haklarına yönelik bir saldırıdır. Youtube videoları ile kişilik hakları ihlal edilen kişi aşağıdaki imkanlara sahiptir:

Öncelikle Youtube topluluk kuralları ihlal edildiği için Youtube bildirim merkezi ile bilişim avukatı aracılığıyla yazışmalar yapılabilmektedir.
Yasa, doğrudan içerik sağlayıcı olan site yönetimine başvurulabileceğini belirtmiştir. Bu aslında az önce bahsettiğimiz olasılıktır. Barındırma sağlayıcı hosting’lerle bu konuda iletişim kurulabilir. Ancak Youtube gibi büyük siteler hosting işini kendi halleder. Bu nedenle, Youtube’dan video kaldırmak için bir barındırma sağlayıcısına başvurmanın pratik bir önemi yoktur.
Son ihtimal ise doğrudan hakime başvurarak ilgili videoya erişimin engellenmesini ve içeriğin kaldırılmasını talep etmektir. Yargıç, kişilik haklarının ihlal edildiğine inanıyorsa, hemen erişimi engellemeye karar verir. Erişim engellemede çoğu zaman sadece kişisel hakları ihlal edilen içerik engellenir. Zorunlu durumlarda sitenin tamamına erişim engellenmiş olsa da bu durum ancak Youtube gibi bir site için çok istisnai durumlarda söz konusu olabilir.

Bu nedenle kişilik haklarına yönelik bir saldırıda hakim, yalnızca kişilik haklarına yönelik bir saldırı niteliğindeki videoya erişimin engellenmesine ve içeriğin kaldırılmasına karar vermektedir. Bu karar bazı teknik nedenlerle uygulanamayabilir. Bu nedenle bu kararla Youtube’a başvuru yapılması daha olumlu bir sonuç getirecektir.

Sulh ceza hâkimi, erişim engelleme talebini 24 saat içinde değerlendirmek zorundadır. Hakim erişimin engellenmesine karar verirse, bu kararı doğrudan içerik sağlayıcılar birliğine gönderir. Bunun üzerine 4 saat içinde ilgili içeriğe erişim engellenir. Youtube’un bu süre içinde ilgili içeriği otomatik olarak kaldırması halinde hakimin kararı geçersiz olacaktır.

Youtube gibi sosyal medya siteleri artık sosyal ağ sağlayıcı olarak kabul edildiğinden, silme talep eden kişinin dilerse silme isteğini doğrudan bu sosyal ağ sağlayıcıya göndermesi mümkündür. Youtube bu talep üzerine 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz yanıt vermekle yükümlüdür.

Yazılı bir yanıt gelmediği takdirde 5 milyon TL’ye kadar idari para cezası ve kaldırma/silme mahkeme kararını uygulamadığı takdirde kişilerin uğradığı zararı tazmin yükümlülüğü ile karşı karşıya kalması söz konusudur. Ayrıca sosyal ağ sağlayıcıların bir çoğunun artık Türkiye’de temsilcilikleri bulunduğu için doğrudan muhatap alınabilmektedir. 

Youtube’daki video çok eskiyse hakim, unutulma hakkı kapsamında 5651 Sayılı Kanunun 9 ve 10. maddeleri uyarınca erişimin engellenmesi ve içeriğin çıkarılması kararında ilgili kişinin adının geçmemesini hükme bağlayabilir.

Özel Hayatın İhlal Edilmesi Durumunda Videoların Youtube’dan Silinmesi

Youtube paylaşımları ile gizliliği ihlal edilen kişi, bir bilişim avukatı ile yazışarak Youtube yönetimine başvurabilir. Ancak özel hayatı bu şekilde ihlal edilen kişinin erişimin engellenmesi kararı için sulh ceza hâkimine başvurmasına gerek yoktur.

Youtube videoları ile gizliliği ihlal edilen kişi, durumu doğrudan Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’na bildirerek erişimin engellenmesini talep edebilir. Bu talepte özel hayatın ihlaline ilişkin delillerin sunulması zorunludur.

Bu talep kurum başkanlığı tarafından hızla değerlendirilir. Talebi yerinde görürse içerik sağlayıcılar birliğine erişim engelleme kararı gönderilir. Yani mahkeme kararına gerek yok. İçerik sağlayıcılar derneği gelen talimatı burada da 4 saat içinde yerine getirmek zorundadır. Yani Youtube’dan video silme işlemi talimattan sonra maksimum 4 saat sürmektedir.

Konunun aciliyeti gereği mahkemelerden evvel kurumlara başvuru önemli hale gelmektedir. Sulh Ceza Mahkemelerinin 24 saatlik karar verme süresi dahi bu işin aciliyeti karşısında yavaş kalabilmektedir. Kaldı ki Sulh Ceza Hakimliklerinin kanunda belirlenen 24 saatlik süreleri aştığına da şahit olmaktayız. Kurumun erişimi engellemeye karar vermesini takiben 24 saat içinde hakimin onayına sunulması gerekir.

Burada yine Youtube ile yazışmalar çok önemli. Yazışmalarda gerekçeler ve kanıtlar belirtilmelidir.

ÖNEMLİ: Yeni düzenleme ile gelen erişim engellemeye ek olarak, özel hayatın gizliliği için yürütülen bu prosedürde içerik kaldırma kararı yer almamaktadır. Yani özel hayatın gizliliğini ihlal edecek şekilde erişimin engellenmesi kararı ancak yukarıda belirttiğimiz şekilde verilmektedir.

Durumun aciliyetinden dolayı öncelikle erişim engellenir. İçeriğin kaldırılması olasılığı, erişim engellendikten sonra veya bu işlemler sırasında kişilik hakkının ihlal edildiği belirtilmek suretiyle sulh ceza hâkimine yapılacak başvuru ile mümkün olacaktır.

Youtube’dan Saldırgan Videoların Silinmesi

Youtube videosunun herhangi bir suç içermesi doğrudan erişimin engellenmesini gerektirmez. Youtube topluluk yönergeleri, videoların bu şekilde herhangi bir suç için silinmesini de gerektirmez. Youtube’dan bir videonun suç olarak silinebilmesi için videoda belirli suçların yer alması gerekmektedir. Bu suçların varlığında video ancak siteye erişim engellenerek silinebilir. Bu suçlar şunlardır:

• İntihar suçu (TCK 84. madde)
• Çocuğa cinsel istismar suçu (TCK 103. madde)
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımını kolaylaştırma suçu (TCK 190. madde)
• Sağlık için tehlikeli madde temini suçu (TCK 194. madde)
• Müstehcenlik suçu (TCK 226. madde)
• Fuhuş suçu (TCK 227. madde)
• 7258 S.K. kapsamında yasadışı bahis suçları ve kumar için yer ve imkan sağlama suçu (TCK 228. madde)
• Atatürk Hakkında İşlenen Suçlar Hakkında Kanun’da yer alan suçlar

AVUKAT DESTEĞİ